Cách gọt củ hoa thủy tiên trồng trong chậu nước

Người phương Đông cho rằng Hoa thủy tiên sẽ đem lại sự may mắn và trường thọ cho họ. Đặc biệt hơn, nếu gọt hoa thủy tiên mà nở đúng giao thừa thì năm đó sẽ rất may mắn. 

Hoa thủy tiên được coi là một thú chơi được ưa chuộng bởi chỉ với một cây hoa nhỏ, người ta có thể chơi được rất nhiều thứ: từ rễ đến củ, đến lá, đến hoa và cả hương nữa. Đặc biệt, vào dịp Tết, loại hoa thủy tiên trồng trong chậu nước càng thu hút sự quan tâm của những người yêu hoa.

Để có được một chậu hoa thủy tiên trồng trong nước đẹp, bạn cần bắt đầu từ việc chăm sóc củ hoa thích hợp với loại chậu cảnh này.

Củ thủy tiên giống với hành tây, có nhiều lớp vỏ củ. Toàn củ gồm một củ chính lớn và nhiều củ nhỏ hơn mọc xung quanh, được gọi là mầm sườn. Vỏ thân củ hoa màu trắng sữa, đáy củ là vầng rễ già có màu vàng ngà, lớp rễ mới mọc ra sau này sẽ có màu trắng muốt, óng ánh như râu tóc của tiên ông. Giữa củ có lá non màu vàng và các tia hoa gồm nụ hoa, cuống hoa nằm thẳng hàng.

Gọt củ hoa thủy tiên mục đích là để tạo ra những hình dáng độc đáo như ý muốn. Vỏ củ, cuống hoa, lá được gọt, xén, tỉa sau đó sẽ lành nên sự sinh trưởng cũng bị kiềm chế nhưng mặt bên kia của củ không bị gọt vẫn phát triển bình thường. 

Dưới đây là cách gọt củ hoa thủy tiên mà Hạt giống hoa Nghệ An chia sẻ cùng bạn. Đặc biệt, bạn cần giữ vững sự tĩnh tâm, tỉ mỉ, nhẹ nhàng trong các công đoạn gọt củ hoa.

Bước 1: Củ mua về bóc bỏ đất ở đáy củ, bóc hết các bẹ lá khô.

Bước 2: Ngâm củ thủy tiên trong nước 48h cho vỏ củ hút nước căng mọng ra giúp việc gọt trở nên dễ dàng hơn.

Bước 3: Đầu tiên, dùng dao rạch trên mặt củ theo vòng cung của củ, cách vầng rễ 1cm.

Bước 4: Sử dụng mũi dao nhẹ nhàng tách từng lớp vỏ củ

Cứ bóc như vậy khi vào gần đến giữa củ thì phải hết sức thận trọng kẻo phạm vào bao hoa, cuống hoa và lá, cho đến khi để lộ hoàn toàn mâm củ. Trong khi tách, nếu gặp các mầm xiên xẹo bên ngoài thì cắt bỏ, chỉ giữ lại các mầm ở chính giữa củ nằm thẳng hàng nhau.

Đối với các mầm sườn cũng bóc vỏ như với củ chính. Thông thường, các mầm sườn cũng có một cành hoa nên chúng ta khi gọt cũng hết sức chú ý vì các lớp vỏ ở mầm sườn ít nên khi gọt rất dễ phạm vào bao hoa.

Bước 5: Bóc bào mầm

Sử dụng dao vát lưỡng dụng và máng để khoét sâu các khe giữa các bào mầm để dễ bóc bào mầm và xén lá sau này. Sau đó, dùng mũi dao nhẹ nhàng rạch bào mầm để lộ ra lá và hoa. Thao tác này các bạn nên sức chú ý vì rất dễ phạm vào bao hoa. Nếu làm rách bao hoa thì chắc chắn hoa sẽ bị câm và thối hoa. Theo kinh nghiệm thì bạn nên rạch một đường ở bên cạnh của bào mầm, từ trên xuống dưới, thay vì rạch chính giữa bào mầm vì ở bên cạnh đã có các lá nằm bên trong che chở cho bao hoa. Sau đó, dùng dao máng bóc bào mầm (là một bao màu trắng bao bọc quanh lá và cuống hoa như trong hình) để lộ ra lá và bao hoa :

Các bạn nhìn thấy trong hình giữa những lá xanh màu lá mạ có một bao lồi ra, nho nhỏ màu vàng nhạt đó là bao hoa. Đây chính là phần quan trọng nhất của củ thủy tiên, nếu lỡ tay làm thủng hoặc gọt phạm phải là hỏng một hoa. Khi gọt mà thấy có mấy mẩu màu vàng cam sẫm rơi ra là hỏng một cành hoa rồi đấy. Thông thường, mỗi mầm có 4-5 lá, bên trong là cuống và bao hoa.

Bước 6: Xén lá

Tạo lá cong hình móc câu : gọt, cạo một chút đằng sau lá từ ngọn lá cho tới giữa lá hoặc tới gốc lá, tùy theo bạn muốn cong ít hoặc cong nhiều.

Bước 7: Chăm sóc củ hoa

Sau khi tỉa xong, người chơi đặt úp củ hoa thủy tiên vào bát nước. 

Cứ vài giờ lại dùng chổi quét cho hết nhựa và thay nước.

Sau 2 ngày, cần đưa củ hoa ra chậu, đồng thời phủ một lớp bông, vải len hay giấy ướt lên mặt cắt để tránh củ bị thâm đen. Dùng panh, kéo, chổi lông làm sạch các mảnh vụn giắt trong các khe bẹ củ, sửa lại các vết cắt cho thật ngọt. Xem kỹ mặt trước, mặt sau của củ xem có chỗ nào bị giập hay không, nếu có phải gọt sửa lại vì củ giấp rất dễ ủng, thối.

Thủy tiên ưa nước sạch, trong, tốt nhất là dùng nước mưa, nước giếng khơi, nước suối. Nước máy cũng dùng được nhưng nên để vài ngày cho bay hết hơi clo mới dùng được.

Sau khi đặt vào chậu thủy dưỡng thì nên để trong nhà 3-4 ngày do các vết cắt liền sẹo, lá bắt đầu mọc dài ra và hơi xanh mới đưa ra ngoài trời. Không để cây dưới ánh nắng trực tiếp, mưa gió. Ban đêm phải chuyển vào trong nhà để tránh sương đêm làm chột lá, hoa. Thay nước hàng ngày cho chậu hoa, đặc biệt trời nóng rễ và bẹ củ rất dễ thối, ủng.

Nếu nước có hiện tượng vẩn đục, phải lập tức xem xét củ xem có phần nào bị thối không, nếu có thì dùng dao gọt rộng hết phần bị thối, ủng và rửa thật sạch dưới vòi nước chảy, có thể rửa bằng nước muối loãng rồi tiếp tục thủy dưỡng.

Những ngày đầu, các bạn để chậu hoa phát triển bình thường. Sau một tuần thì cần phải chỉnh lá. 

Các lá thủy tiên, nếu không được xén tỉa thì sẽ luôn mọc thẳng lên tua tủa, nhiều khi che lấp mất hoa nên không được đẹp lắm. Do vậy, muốn lá mọc thấp và uốn lượn phía dưới hoa thì ta phải xén lá. Xén lá theo cạnh nào thì nó sẽ uốn lượn theo cạnh đó . Dùng dao lưỡi vát rạch một chút trên ngọn lá rồi dùng dao máng xén dọc theo chiều dài của lá cho tới tận cuống lá.

- Tạo lá lượn vòng tròn : Từ đỉnh lá xén đi 1/3 tới ½ độ rộng của lá từ ngọn lá cho tới gốc lá.

Sau hai tuần thì bắt đầu chỉnh hoa cho chúng mọc theo ý muốn.

Cũng như lá, nếu không tác động, trụ hoa thủy tiên sẽ cùng nhau mọc thẳng và trên đỉnh sẽ là một chùm những bông hoa nhỏ. Nếu muốn cuống hoa cong nghiêng nghiêng thì ta dùng dao cạo nhẹ lớp vỏ mỏng của cuống hoa ngay dưới đế bao hoa. Cạo chiều nào, hoa sẽ cong theo chiều đó. Có thể cạo một chút, có thể cạo từ đế bao hoa cho tới gốc cuống hoa, tùy theo yêu cầu tạo hình cong ít hay cong nhiều. Cần chú ý kẻo đứt cuống hoa. 

Thủy dưỡng là quá trình nuôi trồng trong nước. Đây là một khâu rất quan trọng trong quá trình gọt thủy tiên, nó quyết định phẩm chất của một giò thủy tiên. Trong quá trình thủy dưỡng phải thường xuyên xem xét, điều chỉnh lá và hoa cho đẹp vì lá và hoa trong giai đoạn này rất dễ điều chỉnh, uốn nắn.

Tips: Điều chỉnh thời điểm nở hoa

Chọn thời điểm gọt củ hoa

Cái khó của việc chơi hoa thủy tiên là phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Trời nóng ẩm thì nhanh nở hoa, trời lạnh thì chậm. Trời ấm thì gọt trước tết 21-22 ngày, trời lạnh nhiều thì gọt trước tết khoảng 24-25 ngày. Tất nhiên, trong giai đoạn thủy dưỡng thì ta cũng có thể điều chỉnh được phần nào, nhưng dự đoán trước được thì nhàn hơn và cũng ấn tượng hơn. 

Điều chỉnh thời điểm nở hoa

Từ khi hoa xé bao nang đến khi hé nở khoảng 5-6 ngày. Ta có thể điều chỉnh ngay trong thời điểm này. Cách thường dùng là can thiệp bằng nhiệt độ, ánh sáng. Điều chỉnh cho củ ra hoa sớm dễ hơn là ra hoa muộn. Muốn củ ra hoa sớm thay nước ấm và phơi ra ngoài nắng trực tiếp. Đêm đưa vào trong nhà che giấy, nilon rồi dùng bóng điện chiếu sáng. Muốn củ ra hoa muộn thì phải nhiều lần thay nước lạnh, có thể dùng đá trong tủ lạnh ngâm nước xuống khoảng 15 độ C rồi dùng nước này để thay. Không phơi nắng mà phải để trong nhà tối hoặc chỗ râm mát, ban đêm đưa ra ngoài trời.

Một chậu thủy tiên đẹp được đánh giá bởi 5 yếu tố: Rễ phải trắng, dài, mượt và thẳng như râu của ông tiên. Củ hoa phải trắng. Lá to, dày, thấp, uốn lượn và xanh màu ngọc bích. Các đường xén lá phải được giấu ở bên dưới. Hoa phải to, nở đều. Hương hoa đậm và tinh khiết.

Người phương Đông cho rằng Hoa thủy tiên sẽ đem lại sự may mắn và trường thọ cho họ. Đặc biệt hơn, nếu gọt hoa thủy tiên mà nở đúng giao thừa thì năm đó sẽ rất may mắn. 

Chúc bạn thành công!

Hạt giống hoa Nghệ An